Internet (en) cultuurhistorie
2008.0300b
Vervolg   Surfen naar religieus erfgoed                                                  (naar vorige kaart)

Websites over architectuur
Het valt niet te ontkennen dat bij het religieuze erfgoed de architectuur het meest opvalt. Internet biedt informatie over specifieke gebouwen en over religieuze architectuur in het algemeen. Over synagogen en moskeeën hadden we het al. Kerken - van alle gezindten - zijn veel ruimer vertegenwoordigd. Http://kerkgebouwen.startpagina.nl geeft veel sites van zeer diverse pluimage; de kwaliteit en reikwijdte ervan is zeer wisselend.
Een voor de hand liggende informatiebron lijken de in diverse provincies opererende 'Oude-Kerkenstichtingen' te zijn. Hoewel ze cultuureducatie soms wel tot hun doelstelling rekenen, worden de sites daarvoor nauwelijks aangewend. Over hun gebouwen hebben ze wel informatie, maar de diepgang verschilt nogal per stichting en de vele relevante artikelen in hun tijdschriften worden niet ontsloten.
De stichting Oude Groninger Kerken (www.Groningerkerken.nl) is de rijkste stichting in deze sector met 58 kerken. Haar site gaat komende jaren op de schop en belooft iets heel bijzonders te worden. Over 27 Groninger kerken is veel te vinden in 'Groninger kerken in beeld' (http://home.hetnet.nl/~ogroke2) met vele foto's, uitvoerige teksten en bronvermeldingen per kerk (zie voor Drenthe: http://home.hetnet.nl/~odrk9). Voor andere provincies kan men terecht op www.Aldefrysketsjerken.nl, www.OudeGeldersekerken.nl, www.sohk.nl (Hollandse kerken) en voor Zeeland op http://www.scez.nl/index2.php?/pagina.php?nummer=273~mainFrame. Voor Limburg is het vooral rooms-katholieke www.Kerkgebouwen-in-Limburg.nl interessant. De objectinformatie is uitgebreid, met een link naar de eventuele site van de kerk zelf en vele foto's. Ook kunstenaars en architecten vormen een ingang.
Van belang zijn ook enkele niet regionaal gerichte sites. Op www.Archimon.nl is een schat aan materiaal bij elkaar gebracht met vele foto's van kerkgebouwen. Ook bouwstijlen en architecten hebben hun afdeling. Door de koppeling aan Google-maps kan op regio gezocht worden; deze manier van ontsluiten heeft de toekomst. Problemen zijn er ook. De presentatie van de foto's doet afbreuk aan de kwaliteit. Het grootste probleem van deze site is de zondvloed aan commerciële popups.


Maar liefst 60.000 foto's zijn te vinden op de veelbelovende site Kerken in beeld (www.kerkeninbeeld.nl) van het Groningse Instituut voor Liturgiewetenschap. Op dit moment is de site echter nog nauwelijks bruikbaar. De Dom van Utrecht is niet via de zoekfunctie te vinden. Wie via de mappen op de plaatsnaam Utrecht klikt, overlaadt zijn computer in één keer met zo’n duizend zeer diverse afbeeldingen. De bijschriften ontbreken nog, zodat ook een Utrechtenaar daarin echt de weg niet kan vinden. Een map per object zou al veel oplossen.
Www.Documentatie.org wordt als laatste besproken omdat de auteur hierbij zelf betrokken is. De site bevat veel informatie die direct of indirect relevant is voor de cultuurhistorie. Met elkaar verweven is de topografische invalshoek en het encyclopedische algemene begrippenkader, waarbij architectuur een hoofdrol speelt. Zo zijn gebouwen voor de eredienst te vinden, terwijl ook relevante bouwhistorische terminologie en begrippen worden toegelicht, zoals de Eucharistie en de Bijbel. Via een 'plaatje & praatje' worden 1300 vooral bouw- en architectuurhistorische begrippen uitgelegd. Kenmerk van deze site is de mogelijkheid om altijd weer verder te komen via andere trefwoorden of dieplinks in andere sites. Tevens zijn duizenden literatuurverwijzingen opgenomen naar, bijvoorbeeld, de tijdschriften van de genoemde stichtingen voor Oude Kerken. Het plaatje bij het praatje (klikken maar) wijst weer de weg naar het gebouw in kwestie. Een extra hulpmiddel vormen de 'zoekplaten', daarmee kan iets worden opgezocht waarvan de surfer de naam niet weet, zoals de doorsnede van een kerk, het kerkportaal, traceringen, gewelven en soorten torenspitsen.
Overigens hoeft u al de in dit artikel genoemde links niet in te typen: www.documentatie.org is voldoende. Daar staan ze allemaal bij elkaar onder het trefwoord Religieus erfgoed .

Jean Penders is coördinator Documentatie.org